Dotychczas procedury w Urzędach Celnych trwały nawet kilka godzin. E-Manifest to de facto jeden dokument zastępujący kilka dotychczas obowiązujących. Od 1 listopada na jednym dokumencie mogą być rejestrowane wszystkie dane dotyczące ładunków drobnicowych.

To przede wszystkim duża oszczędność czasu na granicy.

Jak wyjaśnił właściciel Agencji Celnej UAB „Bunasta” Jurgis Adomavičius, nowy system będzie szczególnie korzystny dla przewoźników, którzy w ramach jednego transportu przewożą wiele ładunków adresowanych do różnych odbiorców. 

- Dotychczas wszystkie zgłoszenia wywozowe były sprawdzane w Urzędzie Celnym. Urzędnik musiał nie tylko zaakceptować każdą procedurę wywozową, ale także fizycznie sprawdzić, czy przewożony ładunek faktycznie odpowiada temu, co zostało podane w dokumentach. W jednym pojeździe mogło znajdować się na przykład nawet 100 -150 różnych ładunków, a każdy z oddzielnym zgłoszeniem wywozowym. Taka kontrola zajmowała wiele czasu. Znane są sytuacje, w których jedna ciężarówka spędzała w Urzędzie Celnym nawet do 9 godzin. W e-Manifeście wszystkie te zgłoszenia zostały połączone w jeden dokument. Dlatego też realizacja procedury wywozowej w Urzędzie Celnym może skrócić się kilkukrotnie - informuje J. Adomavičius.

E-Manifest pozwala zachować jedną z istotnych zalet niezależnego zgłoszenia przed przewozem w procedurze TIR - elastyczność. Po przekroczeniu ładunku przez granicę litewsko-białoruską, kierowca będzie mógł swobodnie podróżować do miejsca wyładunku w dogodnym dla siebie trybie, nie musząc przy tym ściśle trzymać się trasy i być cały czas pod dozorem celnym, jak w przypadku przewozu w procedurze TIR.

Co ważne, dokument - e-Manifest - mogą w imieniu przewoźników wypełniać pośrednicy celni.

Co zmieni e-Manifest?

Litewska logistyka skupia swoją uwagę przede wszystkim na przygotowaniu ładunków trafiających do kraju z innych państw UE, z rozpoczętymi już procedurami wywozowymi, przygotowując je do wywozu na wschód.

Nida Ruseckienė, starszy inspektor Wydziału Procedur Celnych z Departamentu Celnego zapewniła, że e-Manifest pomoże poprawić jakość przewozu z trzech powodów:

1. Po połączeniu informacji o oddzielnych zgłoszeniach wywozowych w jeden e-Manifest, skróci się czas dokonywania formalności wywozowych, ponieważ urzędnik z unijnego Urzędu Celnego będzie pracował tylko z jednym dokumentem elektronicznym (a nie na przykład z 20-30 oddzielnymi zgłoszeniami wywozowymi).

1. Stosowne procedury wywozu są automatycznie zamykane i eksporterzy z Litwy oraz innych krajów UE otrzymują bezzwłocznie potwierdzenie faktu eksportu.

1. Już na etapie zgłoszenia złożenia towaru w miejscu przeładunku istnieje możliwość zrobieni e-Manifestu. To podstawa szybkiej i sprawnej odprawy na granicy.

Nida Ruseckienė zwróciła także uwagę na kilka problemów, z którymi mogą się zderzyć przewoźnicy. 

- Może się okazać, że choć przewoźnik posiada już wywozowy dokument towarzyszący, to towar w innym państwie członkowskim nie zostanie zwolniony do wywozu. Wtedy niezbędna jest dodatkowa komunikacja z przedstawicielem eksportera. Z drugiej strony może zdarzyć się sytuacja, w której z powodu określonych przyczyn technicznych nie ma możliwości otrzymania lub wysłania danych zgłoszenia wywozowego lub też dane te zostały wysłane w systemie przetwarzania zgłoszeń jednego państwa członkowskiego, ale nie zostały dostarczone do europejskiego systemu kontroli eksportu. Dlatego też litewski Urząd Celny nie może zamknąć takiej procedury w systemie, w związku z czym eksporterzy nie będą mogli otrzymać potwierdzenia faktu wywozu w formie elektronicznej – wyjaśniła Nida Ruseckienė.

System już działa

Jak zapewniają eksperci „Bunasty” przewoźnicy nie muszą obawiać się nowych zasad, ponieważ ewentualne niejasności są na bieżąco wyjaśniane jeszcze przed dotarciem ładunku do Urzędu Celnego.

1. Adomavičius potwierdził, że agenci celnej firmy „Bunasta” wypróbowali już system e-Manifestu, a ładunki z wypełnionymi przez nich dokumentami zostały z powodzeniem odprawione na wschód.

- Uczynimy wszystko, aby towary jak najsprawniej przekraczały granicę. E-Manifest to rozwiązanie, na które czekała cała branża transportowa. Procedura celna skraca się proporcjonalnie do liczby dołączonych do niej dokumentów- mówi ekspert ds. procedur celnych.

Od 1 listopada przewoźnik musi przedstawić na litewskiej granicy e-Manifest, w przypadku gdy:

– ładunek został przeładowany; 

– w pojeździe ciężarowym jest więcej niż dwa zgłoszenia wywozu (kilku odbiorców lub wysyłających);

– w zgłoszeniu wywozowym nie podano pojazdu.

Jak otrzymać e-Manifest?

Przewoźnik może przesłać dokumenty niezbędne dla uzyskania e-Manifestu pocztą elektroniczną, jak również dostarczyć je za pośrednictwem aplikacji mobilnej „Bunasta” lub zrobić to osobiście, po przybyciu do biura obsługi klienta.

Do otrzymania e-Manifestu konieczny jest list przewozowy CMR i zgłoszenie wywozowe. Agentowi celnemu należy przekazać dokumenty wszystkich ładunków znajdujących się w pojeździe. Należy także wpisać numer rejestracyjny pojazdu, którym jest realizowany transport, nazwę/adres urzędu lub punktu celnego, w którym zostanie otworzona procedura tranzytu oraz informację o miejscu składowania lub dokonania przeładunku.

Po otrzymaniu tych danych eksperci sprawdzają, czy wszystkie zgłoszenia zostały prawidłowo przygotowane, przesyłają komunikat o przybyciu towarów do Urzędu wywozu i składają Elektroniczny Manifest wywozu.

Przewoźnik otrzymuje numer e-Manifestu, który okazuje na granicy w Urzędzie Celnym.