W zapobieganiu chorobom zakaźnym najważniejsza jest profilaktyka. Rodzice niemowlęcia w łatwy i bezbolesny sposób mogą zapewnić dziecku wczesną ochronę przed biegunkami rotawirusowymi, stosując doustną szczepionkę, która jest dobrze tolerowana i bezpieczna.
- Szczepionkę można podać dziecku już od 6. tygodnia życia, należy tylko pamiętać, że cykl szczepień powinien zostać zakończony przed upływem 26 tygodnia życia dziecka - mówi dr n. med. Irena Białokoz – Kalinowska z Medicover Białystok i dodaje, że inne metody profilaktyki polegają przede wszystkim na dokładnym myciu rąk i wspomaganiu układu odpornościowego poprzez prawidłowe żywienie i zdrowy styl życia.
Choroba brudnych rąk
Ostra biegunka doprowadzająca do odwodnienia organizmu niemowlęcia stanowi poważne zagrożenie życia i dlatego wymaga natychmiastowego leczenia w warunkach szpitalnych. Infekcje rotawirusowe występują przez cały rok. W Polsce charakteryzuje je sezonowość zachorowań, zwiększających się w miesiącach chłodniejszych, zwłaszcza w okresie zimowo-wiosennym Najbardziej podatne są małe dzieci, szczególnie między 6. miesiącem a 2. rokiem życia.
- Trzeba pamiętać, że rotawirusy cechuje duża zakażalność, przez co na ogół choroba dotyka całą rodzinę. Wystarczy zaledwie kontakt z chorą osobą lub przedmiotem, którego ona dotykała – ostrzega specjalistka z Medicover.
Rotawirus jest potocznie nazywany „chorobą brudnych rąk”. Osoba zakażona już dwa dni przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby zaczyna wydzielać ze stolcem olbrzymie ilości cząstek wirusa stanowiąc źródło zakażenia dla otoczenia. Stan taki może utrzymywać się nawet do dwóch tygodni po ustąpieniu choroby. Rotawirusy długo przeżywają na rękach (do ok.4 godzin) i na przedmiotach (około 10 dni). Zakażenie może być ponadto przenoszone drogą powietrzną, a oprócz stolca materiałem wysoce zakaźnym pozostają również wymiociny.
Rotawirusy są patogenami odpornymi na wiele czynników chemicznych, takich jak chloroform, eter, fluorowane węglowodory, detergenty niejonowe czy mydła. W temperaturze pokojowej stabilność zachowują nawet przez miesiąc. Nie szkodzi im także odczyn środowiska w zakresie pH 4-9.
Objawy kliniczne
Infekcja rotawirusowa rozwija się bardzo szybko - zazwyczaj objawy pojawiają się w ciągu 24 - 48 godzin od chwili kontaktu z wirusem. Nagle u dziecka pojawiają się wymioty, biegunka i gorączka o różnym nasileniu (nawet do 40 st.C). Tym objawom mogą towarzyszyć bóle brzucha, osłabienie i złe samopoczucie. U dziecka mogą występować drgawki gorączkowe, brak apetytu, objawy podrażnienia opon mózgowo-rdzeniowych. Biegunka oraz wymioty mogą być tak nasilone, że często prowadzą do gwałtownego i ciężkiego odwodnienia. W takim przypadku jedyną drogą pomocy jest natychmiastowe umieszczenie dziecka w szpitalu.
- Jak każda choroba wirusowa, zakażenie rotawirusowe może mieć nieprzewidywalny przebieg i nie wiadomo, które dziecko przejdzie je łagodnie, a które ciężko. Choroba może mieć charakter od bezobjawowego, poprzez lekki i umiarkowany, po ciężki – od kilku luźnych stolców do ostrej biegunki i wodnistych stolców oddawanych do 20 razy na dzień – mówi lekarz z Medicover Białystok, Irena Białokoz – Kalinowska
Diagnoza i leczenie
Gorączka, wymioty, biegunka mogą być spowodowane inną przyczyną niż infekcja rotawirusowa dlatego bezwzględnie należy skontaktować się z lekarzem. Ocena stanu ogólnego dziecka jest niezwykle istotna, gdyż rodzice nie zawsze są w stanie samodzielnie ocenić cech odwodnienia. Przykłady objawów świadczących o odwodnieniu to: zapadnięte gałki oczne, suche, spierzchnięte, usta, płacz bez łez, rzadkie i skąpe oddawanie moczu, zapadnięte ciemiączko u niemowląt. Ponadto po naciśnięciu paznokcia jego różowy kolor nie wraca w ciągu 1 - 2 sekund, skóra na brzuchu uchwycona palcami tworzy fałd, który się wolno rozprostowuje. Dziecko jest senne i apatyczne.
- Pierwszym i najważniejszym etapem leczenia biegunki jest szybkie i skuteczne nawodnienie. Dalej bardzo ważną rzeczą jest ustalenie z pediatrą odpowiedniego leczenia dietetycznego – kończy specjalistka z Medicover.